5 november 2020 - Positief resultaat onderzoek Inspectie SZW naar arbo bij inzet van beheervrijwilligers

Veilig werken met vrijwilligers in de sector bos en natuur is “voldoende op orde”. Dat concludeert de Inspectie SZW na een enquête onder groene beheervrijwilligers. Aanvullend adviseert de inspectie om de vrijwilligers nog beter te informeren en afspraken schriftelijk vast te leggen.

Vrijwilligers hebben, net als werknemers in loondienst, recht op veilige en gezonde werkomstandigheden. Bij ernstige risico’s is de Arbowet ook van toepassing op vrijwilligers. De Inspectie SZW sprak haar waardering uit over de manier waarop de groene organisaties maatregelen treffen om risico’s te verkleinen. Maar niet duidelijk was wat de kennis, houding en gedrag was van de vrijwilligers tegenover de risico’s, de maatregelen en de Arbowet.

In december 2019 is daarom door de inspectie SZW in samenspraak met de VBNE een onderzoek uitgevoerd onder beheervrijwilligers in bos en natuur. 1493 beheervrijwilligers van verschillende groene organisaties vulden de enquête in. De uitkomsten van het onderzoek zouden aan de VBNE houvast kunnen geven voor verbeteringen in het licht van veilig en gezond werken.

Bij het opstellen en verspreiden van de enquête werkte de inspectie SZW samen met een taskforce vanuit de VBNE. De taskforce was samengesteld uit vertegenwoordigers van Staatsbosbeheer, De Landschappen, Natuurmonumenten, betrokken bij de werkgroepen Arbo & veiligheid en vrijwilligers. Het bereik van de enquête beperkte zich niet tot die doelgroep, maar werd ook ingevuld door vrijwilligers bij particuliere eigenaren en gemeenten.

De uitkomsten van het onderzoek zijn zeer positief en geven geen aanleiding tot gerichte inspecties.

  • De inspectie was onder de indruk van de beschikbare informatie en middelen. Punt van aandacht is de vindbaarheid van de informatie en de bekendheid met de veelheid ervan bij de beheervrijwilligers.
  • Vrijwilligers zijn zeer betrokken en blijken veelal ‘onbewust bekwaam’: ze zijn op de hoogte van de strekking van de regelgeving. Geadviseerd wordt om expliciet aandacht te besteden aan het informeren van vrijwilligers over de arbo-wet en regelgeving aangezien die niet vrijblijvend is. Ook vrijwilligers moeten zich bewust zijn van de gevaren en risico’s die het werk met zich meebrengt. En van de voor hen geldende verplichtingen voortvloeiend uit de arbowet. 
  • Er zijn verschillende soorten vrijwilligers en manieren waarop de inzet van vrijwilligers is georganiseerd. Het is niet altijd duidelijk wie verantwoordelijkheid is voor veilig en gezond werken. Aanbevolen wordt de arbo verantwoordelijkheden van alle betrokkenen te verhelderen en in een overeenkomst vast te leggen.

Ben je geïnteresseerd in de uitkomsten van het onderzoek, lees dan het gehele onderzoeksrapport.